Recensies:
Is missen heviger dan hebben …? *)
Van voormalig stadsdichter van Enschede (2013-2015), Regine Hilhorst en van uitvaartbegeleidster Wies Sanders is een bundel teksten verschenen met illustraties van Lies Koning, illustrator en forensisch verpleegkundige: Hoe zeg je dag als je iemand niet kunt missen. Afscheid (moeten) nemen is een verbindende factor tussen deze drie vrouwen. In hun beroep hebben zij daar vanzelfsprekend mee te maken.
Het boek opent met een tekst “Voor de achterblijvers” waarin meteen de essentie van het boek wordt gemeld: gedeelde smart. Verwacht geen teksten die je uit de put halen, want alles gaat gewoon door, het wordt toch weer lente. “Misschien biedt het wat troost of maakt het je minder alleen.” De schrijvers weten waar het om draait als je iemand missen moet die je niet kunt missen.
Wies Sanders schrijft in haar columns over gedane zaken die geen keer hebben, maar wel bijzondere details openbaren over de overledene en/of over de achterblijvers. Regine Hilhorst reflecteert op het heengaan van een goede vriendin, van een 15-jarig meisje dat zelfmoord pleegde, van een familielid of zonder omhaal op het thema verlies.
Bijzonder is het gedicht n.a.v. het “vergissingsbombardement” van 22 februari 1944 op Nijmegen”
Toen de bommen vielen
Toen de bommen vielen
zat mijn moeder met haar moeder
bovenaan de trap
omdat het daar het veiligst was
had haar vader gezegd.
Toen de bommen vielen
en alles schudde, de ramen braken
de kerktoren viel, de straat verdween
en de kleuters met de nonnen
net als de poppen waarmee ze speelden
levenloos onder de tafel bleven
Toen de bommen vielen
zat mijn moeder met haar moeder
bovenaan de trap.
Soms zit ze daar nog.
Naast de column Eigen keuze over de zelfgekozen dood van Koen met het verslag van het bijzondere afscheid onder een parasol in “zijn” tuin staat een gedicht van Regine naar aanleiding van dezelfde daad van de 15-jarige Lisa; naast het gedicht Gebroken weerzien over de hereniging van broer en zus na jaren scheiding, staat de column van Wies De dood verenigt, waarin een zus na jaren afscheid komt nemen van haar overleden broer.
De gedichten zijn helder en begrijpelijk van toon en structuur en daardoor toegankelijk. Dat geldt ook voor de columns van Wies Sanders. De illustraties van Lies Koning sluiten goed aan bij de teksten, bij het thema.
De kracht van het boek zit in de bescheidenheid van elke bijdrage waardoor een eenvoudige, respectvolle samenhang ontstaat die recht doet aan wat in het begin al gesteld wordt:
“Een eerbetoon aan het leven van onze doden.
Een boekje om bij te zuchten, te klagen, te schreeuwen of te knikken.
Over zielig zeer en zinloos hoezo. Over stuk en heel graag heel maar hoe dan.”
Regine Hilhorst en Wies Sanders, Hoe zeg je dag als je iemand niet kunt missen.
Met illustraties van Lies Koning
Distributie: hoezegjedag.nl
*) Judith Herzberg in: Beemdgras (1968)
Is missen heviger dan hebben, priemen
de meeuwen daarom met vers geslepen
stemmen door avondregen
terwijl die zachtjes in zee valt,
mistige stilte verspreidend?
http://www.reginehilhorst.nl/schrijft-teksten